آنتن
برای دریافت سیگنالهای باندهای UHF , VHF , FM باید از آنتن های مختص به هر باند استفاده کرد. برای انتخاب یک آنتن مناسب باید به دو فاکتور مهم توجه کرد :
- باند آنتن (گِین)
- بهره آنتن
برای انتخاب یک آنتن با باند مناسب باید بررسی کنید و مطمئن شوید که فرستنده منطقه مورد نظر شما سیگنالهای شبکه های مورد نیازتان را بر روی کدام یک از باندهای UHF , VHF , FM ارسال میکند. به عنوان مثال در شهر تهران شبکه های تلویزیونی یک، دو، سه، چهار، تهران و شبکه خبر بر روی باند UHF ارسال میشوند و شما برای دریافت تمام این شبکه ها فقط به یک آنتن UHF نیاز دارید در حالی که در خیلی از شهرستانها شبکه های یک و دو بر روی باند VHF و شبکه های سه، چهار، استانی و خبر بر روی باند UHF ارسال میشوند لذا برای دریافت تمام این شبکه ها به آنتن UHF و VHF نیازمندید. در صورتی که شما برای دریافت شبکه های تلویزیونی مورد نظر خود به آنتن UHF و VHF نیاز دارید دو گزینه پیش رو دارید، استفاده از دو آنتن مجزا که یکی مخصوص باند UHF و دیگری مخصوص باند VHF است و میتوان زاویه هر کدام از آنها را بصورت جداگانه تنظیم کرد و یا اینکه از آنتن هایی استفاده نمایید که اصطلاحا آنتن های دو قلو نامیده میشوند و به تنهایی برای دریافت سیگنالهای بانهای UHF و VHF مورد استفاده قرار میگیرند. در این نوع آنتن ها بخشی از آنتن سیگنالهای باند VHF و بخشی دیگر از آن سیگنالهای باند UHF را دریافت میکند. استفاده از اینگونه آنتن ها برای مناطقی که سیگنالهای باندهای UHF و VHF در دو جهت مختلف ارسال میشوند و یا مناطقی که از ایستگاههای فرستنده دور هستند و یا سیگنالها ضعیف هستند مناسب نمیباشد. در مناطقی که سیگنالهای UHF و VHF در دو جهت مختلف ارسال میشوند اگر از آنتن های دو قلو استفاده نمایید امکان تنظیم دقیق زاویه برای دریافت سیگنالهای UHF و VHF را ندارید و اگر زاویه دریافت سیگنالهای این دو باند از هم فاصله زیادی داشته باشند تصویر دریافتی شما مطلوب نخواهد بود. از طرف دیگر با توجه به اینکه اینگونه از آنتن ها دارای قدرت بهره بالایی نیستند برای مناطقی که از ایستگاههای فرستنده دور میباشند و یا سیگنالها ضعیف هستند مناسب نمیباشند. در حالت کلی در سیستمهای آنتن مرکزی آنالوگ حرفه ای استفاده از اینگونه آنتن ها مجاز نیست. برای دریافت سیگنال FM بهتر است از آنتن جداگانه FM استفاده گردد .
بهره آنتن یک مساله مهم است و یک آنتن با بهره مناسب باید حداقل سیگنال صفر دی بی را برای ورودی آمپلی فایر مهیا نماید. در محل های با سیگنال ضعیف باید از آنتن با بهره و اندازه بزرگتر استفاده کرد . در صورتی که باز هم سیگنال مناسب به دست نیامد مجبوریم از پری آمپلی فایر استفاده کنیم . جهت آنتن نیز باید به دقت تنظیم شود . اگر آنتن خوب تنظیم شده باشد نسبت سیگنال هایی که با قسمت جلو آنتن دریافت می گردد به سیگنال هایی که با عقب آنتن دریافت می گردد بیشتر خواهد بود .تعیین دقیق سطح سیگنال برای طراحی صحیح سیستم مهم و اساسی است . لذا با استفاده از یک آنتن با بهره مشخص (در صورت امکان همان آنتنی که نصب خواهد شد) و یک تلویزیون رنگی قابل حمل و یک میدان سنج میتوان مقدار سیگنال را در محل نصب آنتن تعیین کرد. در محل هایی که سیگنال ضعیف است محل آنتن بسیار حساس است. ممکن است در یک محدوده ۱۵ متری تفاوت های فاحشی در مقدار سیگنال وجود داشته باشد. ارتفاع آنتن نیز در مقدار سیگنال موثر است ولی این مطلب را باید در نظر داشت که همیشه ارتفاع بالاتر باعث ایجاد سیگنال بیشتر نمی شود بلکه باید مناسب ترین ارتفاع را با آزمایش به دست آورد. میدان سنج نیز برای اندازه گیری سیگنال دریافت شده برای هر کانال به کار می رود این تست باید در چند جای سایت انجام گیرد و بهترین محل برای آنتن انتخاب گردد. در صورتی که آنتن به دقت انتخاب شود حتی می تواند بعضی تداخل ها را از بین ببرد. با استفاده از تلویزیون رنگی می توان کیفت سیگنال را در هر کانال مشخص کرد و در صورت وجود تداخل امواج اثر آن را روی تصویر مشاهده نمود .
در محل هایی که سیگنال خیلی ضعیف است ممکن است تقویت اولیه سیگنال لازم شود. پری آمپلی فایرها به صورت UHF یا VHF و یا VHF / UHF ساخته شده اند بعضی از آن ها دارای مسدود کننده های موج FM هستند تا اگر دریافت FM باعث ایجاد نویز شود آن را بلوکه کنند. پری آمپلی فایر باید سطح سیگنال کافی برای آمپلی فایر را فراهم کند. هنگام استفاده از آمپلی فایرهای تک کانال هم ممکن است به یک پری آمپلی فایر نیاز شود تا سیگنال کافی برای عملکرد صحیح AGC فراهم گردد . مقدار نویز تولید شده توسط پری آمپلی فایر یا همان عدد نویز (noise figure ) نیز باید پایین باشد تا کیفیت سیگنال حفظ شود . تغذیه پری آمپلی فایر که در نزدیکترین فاصله از آنتن نصب شده است از طریق یک منبع تغذیه در داخل ساختمان نیز ممکن است و پس از کاهش دادن ولتاژ به مقدار لازم توسط خطوط سیگنال به پری آمپلی فایر اعمال می شود. توجه کنید بین منبع تغذیه و پری آمپلی فایر یک اسپلیتر معمولی قرار ندهید چون باعث اتصال کوتاه منبع تغذیه می گردد. از مبدل تطبیق امپدانس نیز نباید استفاده نمایید.
آمپلی فایر
بخش تقویت در سیستمهای آنتن مرکزی به عهده آمپلی فایر آنتن مرکزی است. سیگنالهایی که در یک سیستم آنتن مرکزی آنالوگ توسط آنتن دریافت میشود و یا سیگنالهای خروجی مبدلهای فرکانسی از تصاویر ویدئویی باید قبل از توزیع توسط آمپلی فایر تقویت شوند تا افتی که در مسیر توزیع بوجود می آید باعث تضعیف سیگنال از حد مجاز نشود و در نهایت تصویر دریافتی توسط گیرنده ها قابل قبول باشد.
آمپلی فایرهای آنتن مرکزی در چهار دسته کلی قرار میگیرند:
آمپلی فایرهای پیش تقویت کننده ( Pre Amplifiers )
در مناطقی که سطح سیگنال خیلی ضعیف است و سیگنالهای دریافتی در حد قابل قبولی نیستند باید از پیش تقویت کننده ها (بوستر) برای رساندن سطح سیگنال به حد مناسب استفاده نمود. پری آمپلی فایرها به صورت UHF یا VHF و یا VHF / UHF ساخته شده اند بعضی از آن ها دارای مسدود کننده موج FM هستند تا اگر دریافت سیگنالهای باند FM باعث ایجاد نویز شود آن را بلوکه کند. هنگام استفاده از آمپلی فایرهای تک کانال هم ممکن است به یک پری آمپلی فایر نیاز شود تا سیگنال کافی برای عملکرد صحیح AGC فراهم گردد. مقدار نویز تولید شده توسط پری آمپلی فایر (noise figure) باید پایین باشد تا کیفیت سیگنال حفظ شود. تغذیه پری آمپلی فایر که در نزدیکترین فاصله از آنتن نصب شده از طریق یک منبع تغذیه در داخل ساختمان امکانپذیر است که پس از کاهش دادن ولتاژ به مقدار لازم توسط خطوط سیگنال به پری آمپلی فایر منتقل می شود. نکته مهم این است که بین منبع تغذیه و پری آمپلی فایر نباید یک اسپلیتر معمولی قرار گیرد چون باعث اتصال کوتاه منبع تغذیه می گردد و از مبدل تطبیق امپدانس نیز نباید استفاده شود.
آمپلی فایرهای تک کاناله ( Channel Amplifiers )
آمپلی فایرهای تک کانال برای تقویت یک کانال مورد استفاده قرار میگیرند و به دلیل بالا بودن سطح سیگنال خروجی برای پروژه های بسیار بزرگ توصیه میشوند.
آمپلی فایرهای چند کاناله ( Multi Band Amplifiers )
آمپلی فایرهای چند کاناله برای مناطقی که سیگنال کانالهای مورد نیاز در دو یا چند باند ارسال میشوند مورد استفاده قرار میگیرند. آمپلی فایرهای چند کاناله در دو نوع چند ورودی و تک ورودی هستند. نوع چند ورودی آن برای استفاده در سیستمهای آنتن مرکزی که در آنها برای دریافت سیگنال کانالهای مورد نیاز از دو یا چند آنتن استفاده شده مورد استفاده قرار میگیرد. به عنوان مثال در اکثر شهرستانهای ایران سیگنالهای شبکه های تلویزیونی یک و دو بر روی باند VHF و سیگنالهای شبکه های تلویزیونی سه، چهار، استانی و خبر بر روی باند UHF دریافت میشود در چنین مناطق که برای دریافت سیگنالهای این شبکه ها باید از دو آنتن مجزای VHF و UHF استفاده نمود، آمپلی فایرهای مورد استفاده میباید حداقل دارای دو ورودی برای باندهای UHF و VHF باشد. آمپلی فایرهای دو باند زانوگه که در دو مدل A3021 با گین 30dB و A2021 با گین 20dB تولید شده اند از این سری از آمپلی فایرها هستند. در صورتیکه علاوه بر سیگنالهای باندهای UHF و VHF نیاز به دریافت سیگنال باند FM نیز باشد باید از آمپلی فایرهایی استفاده شود که دارای ورودی باند FM باشند و اگر برای انتقال تصاویر ویدئویی از مبدل فرکانسی استفاده می شود که در باند VLF کار میکند و تصاویر ویدئویی را بر روی باند VLF خروجی میدهد در اینصورت باید از آمپلی فایرهایی استفاده شود که ورودی باند VLF را نیز داشته باشد.
آمپلی فایرهای چند کاناله تک ورودی دارای محدوده فرکانس 47MHz تا 862MHz و یک خروجی تقویت شده هستند و برای دو منظور مورد استفاده قرار میگیرند. در ابتدای بخش تقویت یا در بین خط برای تقویت مضاعف. محدوده فرکانس فعالیت آمپلی فایرهای خطی از 47MHz تا 862MHz میباشد که این محدوده فرکانس، تمام باندهای UHF , VHF , VLF , FM را در بر میگیرد. در مناطقی که تمام فرکانسهای مورد نیاز در یک باند قرار دارند و یا فرکانسهای دریافتی از چند باند به وسیله میکسر با هم ادقام شده اند میتوان از آمپلی فایرهای خطی استفاده نمود. به عنوان مثال در شهر تهران سیگنالهای تمام شبکه های تلویزیونی در باند UHF دریافت میشوند و شما با نصب یک آنتن UHF میتوانید سیگنال تمام این شبکه ها را دریافت نمایید در این حالت استفاده از آمپلی فایرهای مولتی باند تک ورودی یا خطی کافیست. آمپلی فایرهای خطی زانوگه که در دو مدل A3011 با گین 30dB و A2011 با گین 20dB تولید شده اند از این سری از آمپلی فایرها هستند.
مورد استفاده دیگر آمپلی فایرهای خطی در ساختمانهایی است که قدرت یک آمپلی فایر برای تقویت سیگنالها تا حدی که تصویر ایده آل را به تمام گیرنده ها ارسال کند کافی نیست. مثلا برای بخش تقویت آنتن مرکزی ساختمانی در داخل محدوده شهر کرج که دارای 60 واحد و در هر واحد نیازمند به دو گیرنده میباشد آمپلی فایری با قدرت کافی وجود ندارد در چنین ساختمانی باید از یک آمپلی فایر چند باند با دو ورودی UHF و VHF در ابتدای بخش تقویت استفاده نمود و با انجام محاسبات بر اساس طول کابلها و تعداد گیرنده ها از یک آمپلی فایر خطی در بین مسیر برای تقویت مضاعف استفاده کرد. اگر این ساختمان دارای ده طبقه و در هر طبقه دارای شش واحد باشد میتوان از یک آمپلی فایر دو باند با حداقل گین 30dB مانند ZANUGE A3021 برای تقویت ابتدای بخش تقویت استفاده نمود و در طبقه پنجم با اتصال خروجی تقسیم به یک آمپلی فایر خطی با حداقل گین 30dB مانند ZANUGE A3011 و با تقویت مضاعف بخش دوم ساختمان را نیز تغذیه نمود.
آمپلی فایرهای انشعابی ( Distribution Amplifiers )
آمپلی فایرهای انشعابی دارای یک ورودی تمام باند و چندین خروجی با بهره برابر میباشند. این آمپلی فایرها توانایی تقویت فرکانسهای 47MHz تا 862MHz را دارند و تعداد خروجی آنها از 4 تا 8 خروجی متغییر میباشد. ساختمانهایی که تعداد خروجی مورد نیاز آنها 8 خروجی یا کمتر میباشد میتوانند از آمپلی فایرهای انشعابی به عنوان آمپلی فایر ابتدایی استفاده نمایید. در ساختمانهایی که تعداد خروجی مورد نیازش بسیار زیاد است و دارای بخشها یا طبقات بسیار میباشد و از خروجی آمپلی فایر ابتدایی برای هر بخش یا طبقه یک کابل کشیده شده میتوان از آمپلی فایر انشعابی برای تقویت مضاعف در هر بخش یا طبقه استفاده نمود.
|